Linetasarim JETFİKO

1937 Yılında Atatürk’ün sık sık Yalova’ya geldiği dönemlerde çekilmiş bu fotoğraf 19 Mayıs 1937 tarihini gösteriyor. O dönemler 19 Mayıs törenleri Yalova Atatürk Stadyumunun olduğu çimenlik toprak sahasında gerçekleşiyordu..

Aşağıdaki fotoğrafta ise, Yalova’nın  ilk okulu olan Öğretmen Yusuf Ziya ilkokulunun öğrencilerinin gösteri yaptığı 19 Mayıs törenleri görülüyor.

O dönemler, Yalova, Cumhuriyetin ilk yıllarında insanların yaşamak için tercih ettikleri bir yer değildi. Kent merkezi sazlık ve bataklık olarak adeta bir sivrisinek yatağıydı. Sıtma kol geziyordu. Neredeyse yüksek bölgelerdeki köylerin bile nüfusu Yalova merkezinden fazlaydı. Bu olumsuz durum, Atatürk’ün 1929 yılında Yalova’ya gelişine kadar devam etti. Atatürk buradaki durumu görünce, hemen bir Sıtma Mücadele Ekibi’ni Yalova’ya getirtti. Bu ekip ve vatandaşlar, tüm dere yataklarını temizleyerek çıkan toprak ve kumu, bataklık alanların doldurulmasında kullandılar. Sivrisinek yatakları ve bataklıklar kurutulunca, ilaç tedavisi de devam ettiği için, sıtma hastalığı giderek kontrol altına alınmaya başladı.

O yıllarda, Yalova merkezde elektrik, telefon, telgraf, itfaiye ve polis teşkilâtı, hastane gibi sosyal tesisler, kurum ve kuruluşlar ya yoktu, ya da son derece yetersizdi. Kent içi yollar olması gereken gibi değil; merkezi çevre il, ilçe ve köylere bağlayan yollar yok denecek gibiydi Yalova’nın içinde bulunduğu durumu çok iyi değerlendiren Atatürk’ün verdiği direktifler ışığında, Yalova nahiyelikten kaza statüsüne yükseltildi ve İstanbul’a bağlandı. Kent merkezinde harap binalar yıkılarak, bozuk ve dar yollar genişletildi.Yalova’da 30 kişilik bir Polis Teşkilâtı, arozöz ve tulumbasıyla bir İtfaiye Teşkilâtı kuruldu.

Yalova’da Posta ve Telgraf Merkezi yapılırken, yol kenarlarına telefon ve telgraf direkleri dikildi. Bir hükümet binası, bir belediye binası ve bir polis karakolu yapıldı. Yalova petrol lambaları ile aydınlanırken, elektrik santrali yapıldı, sokaklara elektrik direkleri dikildi ve elektrikle aydınlanma başladı. İşte o dönemlerde Yalova’nın tek okulu olan Öğretmen Yusuf Ziya İlköğretim okulu öğrencileri Yalova’nın ilk kadın öğretmeni olan Sadriye Suakman gözetiminde 1937 Yılı 19 Mayıs törenlerine katılarak Cumhuriyet coşkusunu  Yalova’da böyle kutluyorlardı.

Fotoğrafta da görüldüğü gibi  19 Mayıs törenlerinin yapıldığı çimenlik arazide Yalovalıların coşkusu ve kitlesilliği de açık bir şekilde görülüyor. Yıllar önce Atatürk’ün sağlığında ve Yalova’ya geldiği dönemlerden kalmış bu sararmış fotoğraf  Öğretmen Yusuf Ziya İlköğretim okulunun arşivlerinden günümüze kadar ulaşmayı başarmış. Büyük Önder Atatürk'ü bir kez daha sevgi, saygı ve özlemle anıyor, arıyoruz...