Linetasarim JETFİKO

1965 Yılında çekilen bu fotoğrafta Yalova'nın o yıllardaki Cumartesi köylü Pazarını görüyorsunuz. O yıllarda Yalova'nın değişik mahallelerinden Cumartesi Pazarına gelenleri ise, pazar poşetlerini at arabalarıyla yada el arabalarıyla taşırdık.

Yıllar önce Marmara bölgesinde Yalova’nın Cumartesi Köylü Pazarı o kadar ün yapmıştı ki, dillere destandı.

Adalardan vapura binerek Yalova’ya sadece Yalova köylülerinin ürettiği ürünleri almak için gelen olurdu. O yıllarda Yalova’nın Cumartesi Pazarının adı "Köylü" pazarıydı.

Yalova’ın neredeyse bütün köylüleri Cumartesi pazarında buluşur, öğleden sonra ise sattıkları mallarının karşılığında elde ettikleri kazancını kuyumcu dükkanlarına gider, yatırımlarını altına yada evlenme çağına gelen çocuklarına, kızlarına çeyizlik malzemesi alırdı. 

Köylü pazarı o yıllarda o nedenle Yalova için çok önemliydi. Yalova’nın bütün esnafı Cumartesi gününü iple çekerdi. Çünkü Cumartesi demek Yalova için alışveriş günü demekti.

Faruk Kırtay'ın kaleminden Yalova Cumartesi Pazarı okumak için  TIKLAYIN

Yıllar önce Marmara bölgesinde Yalova’nın Cumartesi Köylü Pazarı o kadar ün yapmıştı ki, dillere destandı. Adalardan vapura binerek Yalova’ya sadece Yalova köylülerinin ürettiği ürünleri almak için gelen olurdu. O yıllarda Yalova’nın Cumartesi Pazarının adı "Köylü" pazarıydı.

Yalova’ın neredeyse bütün köylüleri Cumartesi pazarında buluşur, öğleden sonra ise sattıkları mallarının karşılığında elde ettikleri kazancını kuyumcu dükkanlarına gider, yatırımlarını altına yada evlenme çağına gelen çocuklarına, kızlarına çeyizlik malzemesi alırdı.  Köylü pazarı o yıllarda o nedenle Yalova için çok önemliydi. Yalova’nın bütün esnafı Cumartesi gününü iple çekerdi. Çünkü Cumartesi demek Yalova için alışveriş günü demekti.

Cumartesi Köylü Pazarı Buluşma Mekânıydı
Köylü Pazarının bir başka amacı daha vardı. Komşu köylerdeki sevgililer burada bir araya gelirdi. Cumartesi günü anneler evlilik çağındaki kızını,  pazara getirerek görücülerle burada görüşür, burada baş göz ederdi. Köylü Pazarı yıllar önce birer panayır gibiydi. Alışverişten çok, dostluklar pekişir, hal hatır sorulur, üretici ile tüketici arasında sıkı dostluklar kurulurdu. Üretici ne sattığını, tüketici de ne yediğini bilirdi bir zamanların Köylü Pazarında. 

Zaten, Cumartesi Pazarını bugünlere kadar getiren, taşıyan tek gerçek Yalova’nın köylüleri olmuştur. Köylü Pazarı denilmesinin ardında yatan gerçek de budur. Adalardan, Kartal’dan Cumartesi Köylü Pazarına sırf bu nedenle gelinirdi.  Köylü pazarcılar ile tezgahtaki ürün arasında duygusal bir bağ oluşurdu. Çünkü, Alın terini satardı köylü bu tezgahta. Samimiyet ve dürüstlük en önemli sermaye idi Cumartesi Pazarının Köylü tezgâhlarında…

Elmanın Dalından Kopartılıp Satıldığı Yerdi Köylü Pazarı
Elmanın dalından kopartılıp, doğrudan satıldığı bir Köylü Pazarıydı.  Kurtköy’lü Osman’ın, Kılıç Köylü Mehmet, İlyasköy’lü Fatih’in buluştuğu yerdi.  Samanlı köylü Ayşe’nin, Elmalık köylü Fatma’nın buluşup dertleştikleri bir buluşma merkeziydi adeta Yalova Köylü Pazarı..

Köylü Pazarı deyip geçmeyin. Burada sadece Pazar değil, En büyük dostluklar kurulur, kimi zaman da en büyük aşklar filizlenirdi. Bir zamanların en güzel dostlukların kurulduğu, en büyük aşkların yeşerdiği Köylü Pazarının tezgahında, artık, elinde bıçak, gözlerinde öfkesini size kusmaya hazır biri ile her an karşılaşabilirsiniz...

Erozyona Uğrayan Köylü Pazarı
Yalova il olduktanan sonra artan nüfusun konut ihtiyacını karşılamak ve yeşil alanların, ekili bahçelerin konut alanına dönüşmesiyle birlikte Yalova’da tarım ve üreticilik de azalmaya başlayınca Köylü pazarının kimliği de değişmeye başladı. İşte bu nedenledir ki, artık bu pazara köylü pazarı değil, Cumartesi Pazarı denilmekte.

Yıllardır gitmiyorsanız, bu Cumartesi Yalova pazarına gidin ve bu değişimi yaşayın. Görün tezgâhlardaki değişimi.Yalova Pazarına Amasya Elmasının damgasını vurduğunu. Evet, bu Cumartesi Yalova Pazarına gidin ve bir kenara sıkıştırılmış bir avuç kalmış Yalova köylüsünün halini görün. Kim bilir, belki de gördükleriniz Yalova’nın son köylü üreticileri de olabilir…

Cumartesi Pazarı İşlevini Yitiriyor…
Yalova Cumartesi Pazarı kapalı alan değil mi? Evet kapalı alan, ancak kapalı alanlara kurulan özellikle kırmızı renkli şemsiyeler size bir şey ifade ediyor mu? Kapalı alanlar da şemsiye neden açılır? Acaba sebze ve meyvenin daha canlı renkte olması için tüketiciyi aldatıcı amaçla mı yapılmaktadır? Satılan ürüne güven duyulmamaktan mı kaynaklanmaktadır? Benim ki sadece işte bir merak! Oysa, samimiyet ve dürüstlük en önemli sermaye idi Cumartesi Pazarının Köylü tezgâhlarında…

Gelişmiş ve gelişmekte olan kentlerde bu tür pazaryerlerinin artık rağbet görmediği de açıktır. Kurulan büyük alışveriş merkezleri, tüketiciye sunulan seçme hakkı, hijyenik kurallara uygun satış sistemi, iade hakkı gibi yöntemler, tüketicileri artık alışveriş merkezlerine doğru yöneltmekte. Günümüzde bir çok kentte, bu tür pazarların yerini Organik Pazarlar almaktadır. Köylü pazarının yerini alan Cumartesi Pazarı her ne kadar biz istemesek de yakın bir zamanda, özüne uygun olmaması nedeniyle de yok olmaya yüz tutacaktır. Çünkü üreticinin olmadığı, köylünün bulunmadığı bir Pazaryerinde Pazardan söz etmek de pek mümkün olmayacaktır…