Linetasarim JETFİKO

2023 yılı kasım ayında Yalova Belediye Başkanvekili Mustafa Tutuk başkanlığında toplanan belediye meclisi,Yalova’nın en önemli ve en büyük caddesinin, meclis gündemine alınmadan üstelik komisyona sevk edilmeden ani bir kararla 3 dakika içinde Atatürk’ün sağlığında Atatürk’ün, “Atatürk” soyadını verilmeden önce Gazi Mustafa Kemal’in onayı alınarak, 1929 yılından buyana kullanılan Gazipaşa Caddesinin adını değiştirerek bu caddenin adını, 10.11.2023 tarih ve 406 sayılı kararla (oybirliği) “Atatürk “ caddesi olarak değiştirmişti.

Oysa, Gazipaşa caddesinin adını Yalovalılar, 1929 yılında Gazi Mustafa Kemal’in onayını alarak buraya vermişti. Gazi Mustafa Kemal, bu caddenin imar planlarını kendi elleriyle çizmiş, Türkiye Cumhuriyeti kanunları arasında, hususî olarak bir caddenin, imarına ilişkin hüküm içeren tek kanun maddesi olmuştu. Böylelikle Türkiye’de ilk defa bir caddenin adı kanunlarla belirlenmişti. Atatürk, 1929 Yılında Yalova’ya geldiğinden itibaren Atatürk’ü Gazipaşa caddesinde aşağıdaki fotoğraflarla karşılamış ve 1930 yılından itibaren Yalova halkı buraya "Gazipaşa Caddesi" adını vererek  o tarihten itibaren bu caddenin adı da Gazipaşa caddesi olmuştu. Üstelik, Türkiye Cumhuriyeti kanunları arasında, hususî olarak bir caddenin, Gazi Paşa Caddesi’nin, imarına ilişkin hüküm içeren tek kanun maddesi olmuştur.

Yalova Belediye Meclisi 2023 yılı kasım Ayı oturumunda Yalova Belediye Başkanı Mustafa Tutuk’un önerisiyle “Gazi Paşa Caddesi’nin isminin Yalova Belediye Meclisinin  oybirliği ile aldığı kararla ‘Atatürk Caddesi’ olarak değiştirilmesine Yalova’da yaşayan Yalova Barosuna kayıtlı Av. Şahap Altunhan, kayıtsız kalmayarak  o yıllara ait belge, resmi evrak ve gazete haberlerinden oluşan 10 sayfalık dosyayla  28 aralık 2023 tarihinde Bursa İdare Mahkemesi Başkanlığına başvurarak, yürütmenin durdurulmasını talep ederek alınan kararın iptalini istemişti. ( Ayrıntılar için Tıklayın  )

Bir yılı aşkın bir süreden sonra Av. Şahap Altunhan'ın başvurusu Bursa 3. İdare Mahkemesi 2025/220 sayılı kararla, mahkemenin önemli gerekçeleriyle kabul edilerek Yalova Belediye Meclisinin aldığı 10.11.2023 tarih ve 406 sayılı kararı iptal ederek yürütmenin durdurulmasına ve Gazipaşa Caddesinin, Gazipaşa Caddesi olarak kullanılmasına hükmetti.  Bilindiği gibi 2023 yılı kasım ayında Yalova Belediyesinde alınan bu karar, oybirliği ile bizzat CHP'li meclis üyelerin oylarıyla alınmıştı. Bu karara ilk tepki gösterende o dönemler görevden alınan Yalova Belediye eski Meclis üyesi ve eski Belediye Başkan Yardımcısı Halit Güleç olmuştu.  ( Tıklayın )

Atatürk'ün onayı alınarak ilk kez Yalova'da bir caddeye adının verilmesi, yine Türkiye'de ilk kez Türkiye Cumhuriyeti kanunları arasında, hususî olarak bir caddenin, (Gazi Paşa Caddesi)’nin, imarına ilişkin hüküm içeren tek kanun maddesi olmasına rağmen, bu caddenin adı değiştirilerek bir tarihin yok olmasına, herkes sesiz kalırken Yalova'da yaşayan genç bir avukat olan Av. Şahap Altunhan'ın dava açmasıyla birlikte bir önemli bir yanlıştan dönülmüş oldu. Peki, Av. Şahap Altunhan'ın başvurusu olmasaydı durum ne olacaktı? Önemli bir karışıklık olacağı gibi, Yalova'nın tarihi de kayıtdışı olacaktı.

Av.Şahap Altunhan, mahkemeye yaptığı başvuru dosyasında 10 saylalık belge ve dökümanla başvurmuştu. Av.Şahap Altunhan başvurusunda özetle, Gazipaşa Caddesi adının, 24 Kasım 1934 tarihli ve 2587 numaralı kanunla Türk milleti tarafından Gazi Mustafa Kemal’e “Atatürk “soyadı verilmesinden önce verildiğini, Gazi Mustafa Kemal’e Atatürk soyadı verilmesinden sonra da Gazipaşa Caddesi bu isimle devam ettiğine dikkat çekerek o döneme ilişkin resmi yazışmalar ve gazete haberlerini iliştirerek mahkemeye sunmuş ve şöyle demişti. "Yalova halkı Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e  sağlığında Gazipaşa Caddesinin adını verdi. O yıllarda Gazi Mustafa Kemal’e Atatürk soyadı verilmemişti.  Şimdi yıllar sonra hiç bir araştırma yapılmadan buranın adının değiştirilmesi Yalova halkının ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün aziz hatırasına da saygısızlıktır.”.

Av.Şahap Altunhan dava dosyasında “Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın bu caddeye verdiği önem, buranın imar planını bizzat kendi katkıları ile hazırlamasından da bellidir. Nitekim önce 3287 numaralı ve akabinde de hâlen yürürlükte bulunan 3653 numaralı kanunda, Yalova iskelesinden Termal'deki kaplıcalara uzanan yolun, yani Gazi Paşa Caddesi'nin, kenarlarında yapılacak binaların İstanbul vilayetince yapılacak imar planına göre ve özellikle de bölgenin âhengine uyumlu bir şekilde vücuda getirilmesi de hüküm altına alınmıştır. Bu husus da Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın bu caddeye verdiği ehemmiyeti göstermektedir.” demişti. Mahkeme üyeleri aldığı kararla bu olumsuzlukların önüne geçmiş ve karar gerekçesinde gerekçelerini şöyle sıralamış.

T.C.BURSA 3. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/1914 KARAR NO : 2025/220

DAVANIN ÖZETİ : Yalova Belediye Meclisinin, Gazi Paşa Caddesinin adının Atatürk Caddesi olarak değiştirilmesine ilişkin 10.11.2023 tarih ve 406 sayılı kararının; Gazi Mustafa Kemal Paşa için Yalova ilinin özel bir öneminin bulunduğu, Gazi Paşa caddesinin Mustafa Kemal ile Yalova halkı arasındaki bağı simgelediği, "Gazi" sıfatının Mustafa Kemal'e kanunla verildiği, ad değişikliğinin somut gerekçelerinin bulunmadığı, işlemin hukuka ve mevzuata uygun olmadığı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Meydan, cadde, sokak ve benzerlerine ad verme yetkisinin belediye meclisinde olduğu, Gazi Paşa Caddesinin adının Atatürk Caddesi olarak değiştirilmesine ilişkin teklifin oybirliğiyle kaul edildiği, işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Bursa 3. İdare Mahkemesi'nce, duruşma için önceden belirlenen 27.02.2025 tarihinde davacı Şahap Altunhan'ın geldiği, davalı idare temsilcisi ya da vekilinin gelmediği görüldükten, gelen tarafa usulünce söz verilip dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek, dava dosyası incelenerek işin
gereği görüşüldü.

HUKUKİ DEĞENLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; belediye meclisince alınacak karar ile meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad verilebileceği, cadde, sokak, meydan, park, tesis ve benzerlerine ad verilmesi ve beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve benzerlerinin tespitine ilişkin kararlarda; belediye meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğunun aranacağı kural altına alınmış olup 5393 sayılı Kanun'da ifade edilen meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad verme hususu belediye meclisinin yetki ve görevi olarak belirlenmiştir. Uyuşmazlıkta, Yalova Belediye Meclisinin 10.11.2023 tarih ve 406 sayılı kararı ile Gazi Paşa Caddesinin adının Atatürk Caddesi olarak değiştirilmesine karar verilmiş, bu karar Yalova Valiliğinin
18.12.2023 tarihli kararı ile onaylanmıştır. Fakat Yalova Belediyesi sınırları içerisinde Atatürk Bulvarı (Yalova - İzmit Yolu) bulunduğundan Mekansal Adres Kayıt Sistemi isim değişikliğine izin vermediğinden Gazipaşa Caddesi isminin kullanılmaya devam ettiği görülmüştür. Bu durumda, uzun yıllardan beri Gazipaşa Caddesi olarak bilinen ve kullanılan caddenin isminin Atatürk Caddesi olarak değiştirilmesinin somut ve nesnel gerekçelerinin bulunmadığı, Yalova Belediyesi sınırları içerisinde Atatürk adını taşıyan bir bulvar bulunduğu, bu nedenle de belediye sınırları içerisinde aynı isimden cadde ve bulvarın bulunmasının karışıklığa yol açacağı anlaşıldığından ve Mekansal Adres Kayıt Sisteminin izin vermemesi nedeniyle Gazipaşa Caddesi isminin kullanılmaya devam ettiği görüldüğünden, Gazipaşa Caddesinin isminin Atatürk Caddesi olarak değiştirilmesine ilişkin meclis kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır....