Tenekeci Mehmet’ten Kasap Vefa'ya
Tenekeci Mehmet’ten Kasap Vefa'ya
Tenekeci Mehmet’ten Kasap Vefa'ya
29 Ağustos 2015 Cumartesi 17:01:19
1973-1977 yılları arasında Yalova Belediye Başkanı olan Mehmet Durmam (Tenekeci) Bulgaristan’ın Şummu kentinden 1947 yılında Yalova’ya geldikten sonra, 1973 Yılında Yalova’nın Belediye başkanı olmasında, Yalova Belediye Başkanı Vefa Salman arasında birçok önemli ortak noktalar bulunuyor. Her ikisi de sokaktan gelen insanlar. Her ikisi de CHP’de önemli görevler yapmış ve yönetim kademesinde görev almıştır. Her ikisi de Mimar, Mühendis ve Şehir Planlamacısı olmadığı halde,Yalovayı'yı imar etme çabasındalar. Ancak bunların dışında, her ikisi de Yalova’nın kanalizasyon sorununa kafayı takmış olmaları da en önemli ortak noktalar arasında....
Tenekeci Mehmet İle Kasap Salman’ın Ortak Noktaları…
Mehmet Durmam, Yalova’nın kanalizasyon ve su şebekesini ilk hayata geçiren ve bugünlerde halen kullandığımız alt yapısının mimarı olan Belediye Başkanıdır. Aradan geçen 40 yıl sonra, Vefa Salman Yalova’nın kanalizasyon ve su şebekesini yeniliyor. İlginçtir ki, her ikiside ne şehir plancısı nede Mühendistir. Biri tenekeci Mehmet, diğeri ise Kasap Vefa’dır. Aslında her ikisinin de Belediye başkanı olmasında en önemli vesile yaşadıkları “ bok” tan bir olaydır. Aslında bu köşe yazısının ana teması da “ İstek olan yerde çözümünde mutlak olacağının” bir öyküsüdür…
Kasap Salman’ın Kafasına Takılan Olay…
Vefa Salman, 1990’lı yılların başında Yalova Belediyesinin eski binası olan şimdiki Karizma İş Merkezinin olduğu yerdeki pasajda babası İhsan Salman’la birlikte kasaplık yaparken, Belediye pasajının her tarafından plastik borulardan atık sular insanların kafalarına damlıyordu. Bu durum 1990 lı yılların sonuna kadar bina yıkılıncaya kadar devam etti. Bir gün kafasına lağım suları damlayan bir müşterinin Kasap dükkanına içeriye girmesi ve durumundan yakınması üzerine Kasap Vefa Salman “ Bir gün ben Yalova Belediye Başkanı olacağım ve Yalova’yı bu boktan manzaradan kurtaracağım” der, İşte o günlerde Salman'ın kafasına Belediye Başkanlığı takılır ve bu hayali 20 yıl sonra 2015’te gerçekleşir. Ve Bir döneme damgasını vurmuş Belediye Başkanı Mehmet Durmam'ın 40 yıl önce yaptığı çalışmayı yeniden yapma kararı alarak hayata geçirir..
Tenekeci Mehmet’in Başarı Öyküsü…
1960’lı yılında Yalova’da tenekecilik yapan Mehmet Durmam, evini Karamürsel ABD üssünde görev yapa n Amerikalı aileye kiraya verir. Bir sabah Amerikalı askerlerin kaldığı evin bahçedeki kanalizasyonu taşması üzerine, Amerikalı kiracı, Mehmet Durmam’a giderek durumu bildirir ve şöyle yakınır:“Burası ne biçim bir yer her tarafı bok götürüyor”. İşte bu hakareti hazmedemeyen Tenekeci Mehmet Durmam o gün kararını verir ve şöyle konuşur: ” Bir gün gelecek Yalova Belediye Başkanı olacağım ve Yalova'nın içme suyu şebekesini ve kanalizasyon alt yapı çalışmalarını Yalova’nın her karış toprağına götüreceğim” Ve Tenekeci Mehmet Durmam, 15 yıl sonra bu hayalini gerçekleştirir.
Yalova’nın Efsane Belediye Başkanı Mehmet Durmam…
İşte bu köşe yazımı bir döneme damgasını vurmuş efsane Belediye Başkanlarından Tenekeci Mehmet’i, bugünün kuşağına tanıtmak ve başarı öyküsünü okurlarımla paylaşmak için yazıyorum. 1947 yılında Yalova’ya geldiğinde 3500 nufuslu Yalova’da yaşamaya başlayan Mehmet Durmam, eski Yalova’yı ve Yalova’da siyasete neden başladığını ayrıntılarıyla anlattı. 1950’li yıllardan itibaren Yalova’da neler yapılması gerektiği konusunda düşünceler ürettiğini belirten Durmam, Yalova’yı ülke çapında turizmle tanıştıranların 1950’li yılların sonunda Ankaralılar olduğunu belirterek, 1960’lı yıllarda ise Amerikalı askerlerin Karamürsel üssünde çalışırken Yalova’da oturmayı tercih etmesiyle birlikte gelişmeye başladığını söyledi.1973 yılında ise Yalova Belediye Başkanlığına adaylığını açıklayarak Yalova belediye başkanlığına seçilen tenekeci 91 yaşındaki Mehmet Durmam, yaşam öyküsünü ve mücadelesini şöyle anlatıyor.
Tenekeci Mehmet Durmam’ın Durmayan Adımları…
1947 Yılında Yalova’ya gelerek, girişkenliğini ve üretkenliğini gösteren Durmam, açtığı tenekeci dükkanında sadece tenekelere kaynak yapmayıp, sürekli kafasında Yalova için neler yapabilirimin sorularının yanıtlarını aramaya başlar. Ancak, girişkenliği o dönemlerde çevresindeki olayları sadece izlemekle yetinen ve çözüm üretmeyen insanların duyarsızlığı bu girişkenliğini ilk etapta baltalar. Ve sonrasında karar verir “ Sizler yapmıyorsanız ben yaparım” diyerek kolları sıvar. İlk olarak kendisi gibi Bulgaristan’dan, Yunanistan’dan ve Yugoslavya’dan gelen insanları bir araya getirerek 1950 Yılında Yalova Göçmenler Derneğini kurar. İlk işi de şimdiki Gaziosman Paşa Mah allesi olan, Göçmen Mahallesinin yerleşim alanına açılmasını sağlar.
Tenekeci Mehmet Siyasete Atılıyor….
Sosyal yaşamda etkin bir insan olan Tenekeci Mehmet Durmam, siyasete de 1951 yılında CHP’ye üye olarak ilk adımını atar. Daha sonrasında Yalova Esnaf sanatkarlar Odası ile Esnaf Sanatkarlar Kooparatifin kurucusu ve başkanı olur. Ancak Mehmet Durmam’a bu da yetmez. Okul Aile Birlikleri kurar ve diğer derneklerde olduğu gibi buralarda da yıllarca başkanlık yapar. Durmam’ın aktif sosyal girişimlerin ardından bir çok okulda bu yönde örgütlenme devam eder.
Durmam, Amerikalı Askerden İşittiği Azar Nedeniyle Belediye Başkanı Olmaya Kafasına Takıyor...
1960’lı yılların başında Amerikalı askerlerin Karamürsel ABD üssünde çalışmaya başlaması ancak Yalova’da yaşamıyı tercih etmeleri üzerine Yalova’da konut talebi de ortaya çıkmıştı. Ancak o yıllarda bahçeli evlerin bulunduğu Yalova’da evlerin tuvaletleri bahçe içersinde olması ve Yalova’da kanalizasyon sisteminin bulunmayışı önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştı. Yalova’da inşaat sektörünün hızlanması da bu nedenle 1960’lı yılların başında hız kazanırken İki Amerikalı aile de tenekeci Mehmet Durmam’ın evinde kiracı olarak oturmaktaydı. Bir sabah Amerikalı askerlerin kaldığı evin kanalizasyonun taşması üzerine Amerikalı askerler Mehmet Durmam’a giderek durumu bildiriyor ve şöyle haykırıyoryardı. “ Burası ne biçim bir yer her tarafı bok götürüyor”. İşte bu hakareti hazmedemeyen Tenekeci Mehmet Durmam o gün kararını veriyor ve kafasına takıyor” Bir gün gelecek Yalova belediye başkanı olacağım ve Yalova'nın içme suyu şebekesini ve kanalizasyon alt yapı çalışmalarını Yalova’nın her karış toprağına götüreceğim”
Mehmet Durmam Önce CHP İlçe Başkanı Sonra da Belediye Başkanı Oluyor..
CHP’de ilçe yöneticiliği yaptıktan sonra 1967 yılından 1973 yılına kadar CHP Yalova İlçe Başkanlığı görevinde bulunan tenekeci Mehmet Durmam o süreci şöyle anlatıyor: “ Siyasete girmemde Belediye başkanı olmamda yatan neden 1960 lı yılların başında yaşadığım olaydır. O yıllarda Yalova’da kanalizasyon yoktu. Evlerin foseptik çukarları vardı . Amerikalı kiracılarımın oturduğu evin foseptik çukuru taşmıştı. Bana geldiler ve haklı eleştiriler de bulundular. İşte o sabah ben, bir gün gelecek Yalova’ya Belediye Başkanı olacağım ve Yalova'nın içme suyu şebekesini ve kanalizasyon alt yapı çalışmalarını Yalova’nın her karış toprağına götüreceğim dedim.O zaman bu söylediklerime kimse inanmadı..Yıllarca sabrettim ve 1973 yılı geldiğinde Belediye Başkanlığına aday oldum ve kazandım. İlk işimde Yalova’nın kanalizasyon ve içme suyu çalışması oldu. Aydın 4 sitesinden Dereağzına kadar olan bölgeye içme suyu şebekesini ve kanalizasyon alt yapı çalışmalarını götürdüm. Çok tepki aldım her evin önü çukurlarla doluydu. Halk anamı ağlattı. Her sokak çukur diye. Tenekeci mesleğimden dolayı küçümsediler. Ama yılmadım. sadece bu işle meşgul oldum. Yattım kalktım kanalizasyonla çalıştım. Öncelikli işim bu olduğu içinde başka işlerle uğraşmaya ne zamanımız nede bütçemliz vardı zaten. Ama sonrasında hep övgüler aldım. Yalova halen benim yaptığım kanalizasyonla 2015 yılına girdi. Şimdi Vefa Salman benim yaptığım çalışmayı yapıyor. Kızacaklar ama bir gün gelecek halk ona da hak verecek.....”
En Büyük Hayalimi Gerçekleştiremedim, Kimse de El atmadı Bu İşe…
Yalova'nın içme suyu şebekesini ve kanalizasyon alt yapı çalışmaları dışında Yalova için en büyük hayalinin Termal Kaplıcalarından denize akan kaplıca suyunu Yalova’ya getirmek olduğunu söyleyen Durmam “ Belediye Başkanlığım dönemimde bu proje için çok uğraştım. Defalarca Ankara’ya gittim. Amacım Termal Kaplıcalarından Yalova’ya su getirmek değil, kaplıca’dan boşa akan denize akan sıcak suları Yalova’ya özel borularla getirip Yalova’da sıra banyolar açmaktı. Çünkü kaplıca kürü 21 gün sürdüğü için Yalova’ya gelen insanlar bu banyolarda tedavi olurken, Yalova’da otellerde kalacak, lokantalarında yemek yiyecek, bakkaldan alışvöeriş yapacaktı. Bu da Yalova’ya bir girdi sağlayacaktı. Yapamadım. İzin vermediler. Yıllar geçti bu konuya hiçbir belediye başkanı eğilmedi. Bu benim hayalimdi.” diyor.
Yalova İl Olurken Yanlış Strateji Uygulandı...
1977 yılında amacına ulaşmasından dolayı bir daha aday olmadığını, ancak sonraki yıllarda, yoğun ısrarlar sonrasında İstanbul İl Genel Meclis Üyesi olduğunu vurgulayan Durmam, 1980'li yıllarda Yalova’nın il olması için Gazeteci ve İl Genel meclis üyesi Hikmet Yurdagül’le birlikte yoğun mücadeleler verdiğini, Kocaelinde yapılan Marmara Belediyeler Birliğinde verdiği önergeyle Yalova’nın il olmasını talep ettiğini belerterek",Yalova’nın adının Marmara Vilayeti , Merkez ilçesinin de Yalova olmasını istedim. Çünkü, İzmit’e Kocaeli diyoruz ama merkez ilçesi olarak İzmit deniliyor. Yalova il olurken yanlış strateji uygulandı. Yalova’ya 50 Kilomerte uzaklıktaki Armutlu ilçe yapıldı. 20 kilometre uzaklıktaki Orhangazi ve İznik Yalova il sınarlarına alınmadı. Eğer, bu iki ilçe Yalova il sınırlarına alınmış olsaydı, bugün bambaşka bir Yalova olurdu." diyor
İşte Mehmet Durmam’ın Anlattıkları ve Ayrıntıları...
0 Yorum