Linetasarim JETFİKO

Olası bir erken seçimin ayak seslerini hep birlikte duyuyoruz. Seçim denilince de adaylar ilk akla geliyor. İşte bu köşe yazımda Yalova’nın potansiyel Milletvekili adaylarını irdelemek, seçim senaryoları üzerine değerlendirmelerde bulunmak ve partilerinde öne çıkmış potonsiyel adayları ele almak istiyorum. Ancak şu bir gerçekki, İddialı tüm partilerin birinci sıra adaylarının Yalovalı olacağı yönünde yaygın bir kanaat söz konusu. Söz konusu potansiyel adayların da bu doğrultuda belirleneceğini şimdiden yazmak yanlış olmaz sanırım. Ancak şu unutulmasınki, elbette, seçim sürecinde onlarca kişi partilerinden aday adaylığı başvurularında bulunacaktır. Ancak biz burada, seçimden seçime ortaya çıkanlardan değil, Partilerinde öne çıkan, konuşan, çalışan, yorumlayan potansiyel adayları ele alacağız...

Partilerin Potansiyel Adayları...

Ak Parti: Ahmet Büyükgümüş, Muğlim Bağatar, Metin Oral, İsmail Atik, Hasan Soygüzel, Yakup Koçal, Bülent Yalçınkaya, Selihan Dicle Şimşek, Elif Tutuk.  CHP: Vefa Salman, Mehmet Gürel, Tahsin Becan, Kamil Yaman, Cem Sadıker, Burçin Tangürek, Sinan Giray, Yasemin Fazlaca, Meryem Ataç. İYİ Parti: Metin Dağ, Talip Bayburtlu, Elif Akyol Tosun, Türkan Özkaya. MHP: Namık Öz, Metin Soysal, Çiğdem Bayraktar. Deva Partisi: Mehmet Demirhan, M. Sinan Patıl, Mustafa Pehlivan.  SP: Mustafa Balta, Celal Korkmaz, Doğan Doğru,  Memleket Partisi:Ertan Şener, Gamze Sultan Bı̇çer, Gelecek Partisi: Kürşat Emre Çandır, Recep Adıgüzel. DP: Ahmet Özsümer, Rıdvan Acar.

Ak Parti Cephesi...

Ak Parti’nin kuruluşundan buyana son 20 yılda yapılan ve kurucu il Başkanı Şükrü Önder döneminden buyana İl Başkanları AK Partinin doğal Milletvekili adayı olarak TBMM’ye girmiştir. Sadece son 2019 Milletvekili seçimlerinde AK Parti İl Başkanı Yusuf Ziya Öztabak’ın Yalova belediye Başkan adayı olması nedeniyle Ahmet Büyükgümüş, Yalova’dan TBMM’ye girmiştir. 20 yıldan buyana yapılan tüm Milletvekili seçimlerinde Yalova’dan Milletvekili seçilenler ikinci dönem için aday gösterilmemiştir. Bu dönemin doğal Milletvekili adayı bu nedenle de mevcut İl başkanı Muğlim Bağatar’dır.  Bağatar’ın bu seçimlerde risk alarak ikinci sıradan aday gösterilmesi pek mümkün görülmemekte. Kendisinin de ikinci sıra adaylığını kabul edeceğini öngörmüyorum. Bu nedenle de, Ak parti içinde güçlü bir isim olan Ahmet Büyükgümüş’ün istediği bir il’den Milletvekili adayı olacağını şimdiden bu tabloya bakarak değerlendirebiliriz.  4 Dönem Altınova Belediye Başkanlığını başarıyla yapmış Metin Oral’ın, 3 Dönem Termal Belediye Başkanlığını yapmış İsmail Atik’in ve seçimlerin olmazsa olmazı Yalova belediyesi eski başkanı Yakup Koçal’ın da bu seçimlere damgasını vuracak yada adayların belirlenmesinde etkin olacak biri olduğunu söyleyebiliriz.

CHP Cephesi...

CHP’de ise eğer Vefa Salman mevcut soruşturmada ceza almadığı takdirde CHP’nin  potansiyel adayı olarak görülüyor. Bunun bir çok nedeni var. CHP Genel Merkezinin Vefa Salman’ı aday göstermemesi halinde kamuoyunda çıkacak dedikoduların önüne geçmek, suçsuzluğunu ispat etmek ve sahiplenmek adına Vefa Salman’ı aday göstermek zorunda kalabilir. Aksi olması halinde CHP’nin birinci sıra adayı Mehmet Gürel’dir. Gürel’in ikinci sıra aday olması, Gürel, açısından söz konusu olmayacağına göre; Şehir Planlamacısı Mehmet Gürel, Yalova Belediye Başkan adaylığına gösterilebilir. 3 Dönem Koru Belediye Başkanlığı yapmış Kamil Yaman, YTSO Başkanı Tahsin Becan, geçen dönem Altınova Belediye Başkan Adayı olan ve iyi bir performans gösteren Yasemin Fazlaca ile CHP’nin Kadın Kolları Başkanı Meryem Ataç’da CHP’nin potansiyel kadın adaylarından biri olarak öne çıkmakta...

İYİ Parti Cephesi:

İYİ Parti İl Başkanı Erol Tatar’ın istifası sonrasında büyük bir sessizliğe gömülen ve ardından 22 Temmuz tarihinde İl başkanlığı görevine getirilen Ersin Akyüz’ün bugüne kadar, Yalova’nın sorunlarına yönelik basına bir açıklama yapmamasıdeğerlendirmelerde bulunmaması göze çarparken, Erol Tatar döneminde her gün bir basın açıklamasına alışmış Yalova’da bu durum dikkat çekmekte. Ancak İl yöneticilerin gayretleri ve ilçe başkanlarının kamuoyuna yönelik bilgilendirme faaliyetleri devam ediyor. İYİ Partide öne çıkan isimler arasında Çiftlikköy Belediyesi eski Başkanı Metin Dağ, Elif Akyol Tosun, Talip Bayburtlu ve Armutlu ilçe başkanı Türkan Özkaya oluyor. 

MHP Cephesi...

Cumhur İttifakının ortağı MHP’nin yerel yönetimlerde ve kamuda etkin bir pozisyonda olmasının getirmiş olduğu bir avantajla seçimlere hazırlanıyor. MHP eski İl başkanı Hasan Topçular’la önemli bir ivme yakalayan MHP, göreve gelen ve 12 Eylül 1980 öncesinde de  Yalova Ülkü Ocakları bünyesinde görev yapan Namık Öz’le birlikte bu ivmeyi yükselttiği dikkat çekiyor.  MHP bu dönemde bir ilke imza atarak çalışmalarını Parti il yöneticileri, il başkan yardımcılarıyla yapıyor. Kamuoyunda bazı partilerin il başkanları dışında her hangi bir  yöneticisini tanımazken, Namık Öz yönetiminde ise, il yöneticilerinin etkin bir şekilde politika yaptığı gözleniyor. MHP’de öne çıkan isimler ise Namık Öz, Metin Soysal ve Çiğdem Bayraktar oluyor.

Memleket Partisi Cephesi..

Muharrem İnce’nin kurduğu ve yol arkadaşlarının yer aldığı Memleket Partisi olasi bir erken seçimde Türkiye genelinde oranlama olarak enfazla oyu alacağı seçim bölgesi şüphesiz Yalova olacaktır. CHP ile bir hesaplaşmanında söz konusu olduğu Memleket Partisinin Yalova Milletvekili adayı şüphesiz Ertan Şener olacaktır. CHP’de bu güne kadar; Milletvekili adayı, Yalova Belediye Başkan Adayı, İl Başkanlığı, Merkez İlçe başkanlığı, Yalova Belediye Meclis Üyeliği, İl Genel Meclis Üyeliği, Kurultay delegeliği gibi bir partilinin yapabileceği tüm üst sınır görevleri yapma olanağı verilen Ertan Şener, bu seçimlerde bu görevleri kendisine sunma imkanı veren CHP’nin dışında bir başka partiden aday olarak mücadele verecek.  Partinin Genel başkan yardımcısı olan Yalova Milletvekili Özcan Özel’in ise Yalova dışından İzmir yada İstanbul’dan aday gösterileceği öne sürülürken Memleket Partisinin kadın adayının ise İl yöneticisi Gamze Sultan Bı̇çer olacağı öngörülüyor.

DEVA Partisi Cephesi...

Ak Partiden kopuş yaşayan DEVA Partisi sosyal medyayı basınla ilişkilerini kopartmayan ve düzenli olarak basın açıklamalarını basın yayın kuruluşlarına gönderen DEVA Partisi kısa süre içinde bu kurumsal yapıyı kurarak Yalova genelinde önemli bir ivme yakaladı. Deva Partisi Kurucu il Başkanı Mehmet Demirhan’ın siyasi tecrübesi, DEVA partisinin giderek güç kazanmasına neden olurken, Mehmet Demirhan ve Yalova’nın il olmasında önemli katkıları olan DYP Yalova İlçe başkanı Merhum Kazım Patıl’ın oğlu  DEVA Merkez ilçe başkanı olan M. Sinan Patıl ile AK parti eski İl başkanlarından Mustafa Pehlivan’ın adaylıklarda öne çıkan isimler oluyor.

Gelecek Partisi Cephesi...

Gelecek Partisi’nde ise Yalova’da sesi en az çıkan siyasi partillerden biri olarak dikkat çekiyor. Henüz kurumsallaşma çalışmalarını sürdüren ve daha çok sosyal medya üzerinden seslerini duyurmaya çalışan Gelecek Partisinde biizlerde sadece iki yöneticiyi  tanıdığımızdan muhtemel adaylarında İl başkanı Kürşat Emre Çandır ve il başkan yardımcısı Recep Adıgüzel’in olacağını öngörüyoruz.

SP Cephesi...

Saadet Partisi  ise Yalova’da sessiz ve derinden bir çalışma içersinde, Nicelliği olmasada niteliğiyle Yalova’da önemli bir güç konumunda. Yalova Kamuoyunun yakından tanıdığı GİK Üyesi Mustafa Balta ve il Başkanı Celal Korkmaz ile Yalova’nın sevilen  isimlerinden “bombacı” lakaplı  il yöneticisi Doğan Doğru, SP seçimlerde en önemli ve etkin silahlarından biri olacak gibi.

DP Cephesi...

Demokrat Parti Yalova İl başkanı Ahmet Özsümer’de sosyal medyayı Yalova’da en iyi kullanan siyasetçilerden biri olarak dikkat çekiyor. Partiyi tek başına sırtlamış olarak çalışmalarını yürütüyor. Burada da ikinci bir yöneticiyi henüz tanıyamadık. Ahmet Özsümer, DP il Başkanı sıfatıyla tek başına Yalova’da gündem oluşturmayı ve kendisinin ve partisinin adını tek kişilik bir ordu gibi yürütmeyi sürdürüyor..

Sonuç olarak;

Türkiye’deki Milletvekili seçimleri bugüne kadar D Hondt seçim sistemine göre yapılmıştır.  Yani, bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla  milletvekili sayısına göre 1'e, 2'ye, 3'e bölünür.  Bir başka ifadeyle birinci gelen Parti, 1 Milletvekilliğini alır. İkinci Milletvekilliğini alması için diğer partinin yarısından fazla oy fazla alması gerekmektedir. Buda önümüzdeki sürec de çok zor görünmektedir. Ancak iktidar, son günlerde yeni bir seçim sistemi üzerinde değişikliğe gideceği yönünde adımlar attı. Bu sistemin adı da dar bölge seçim sistemi. Dar bölge sistemi, ülkenin parlamentodaki sandalye sayısı kadar bölgeye bölünmesi ve her bölgeden bir adayın seçilmesi esasına dayanan seçim sistemidir Bu sisteme göre Yalova,  üç ayrı seçim bölgesine ayrılacak ve her bölgeden en yüksek oyu alan parti 1’er milletvekili seçilecektir. Böylesi bir durumda o bölgelerde bir oy daha fazla alıp birinci parti olan partinin 3 milletvekili çıkarması da olasıdır.  Ancak bu başka bir köşe yazısı konusu olduğundan detaylarını ilerleyen günlerdeki köşe yazısında değerlendirelim....