Linetasarim JETFİKO

17 Ağustos 1999 depreminde birçok mucizeler gerçekleşti. Depremin ardından kaldığım prefabrik’te depremin hemen sonrasında 1999 yılında yazdığım “Prefabrikitap” adını verdiğim kitabımda yüzyüze görüştüğüm bir çok depremzedenin anlattığı mücizevi kurtuluşları yayınlamıştım. İşte bunlardan birisi de Çınarcık’ta deprem enkazından 7 gün sonra sağ çıkartılan 9 yaşındaki Şiran Franco’nun öyküsüydü. 

Depremin hemen ardından Yalova’ya gelen uluslararası TV kuruluşlarından Alman HR Televizyonu deprem öyküsünde adı geçen Şiran Franco’nun ve Yalova’da deprem sonrasında çektiği görüntüleri depremin ardından belgesel olarak 2000 yılında Avrupa televizyonlarında yayınlamıştı. O yıllarda  Cumhuriyet Gazetesinde yaptığım haberlerden dolayı 2000 yılında Türkiye’de yılın gazetecisi seçilerek Bülent Dikmener Jüri Özel ödülünü Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli’nin elinden ödülümü almıştım. O yıllarda kaldığım prefabrikte benimle roportaj yapan Alman HR kanalının hazırladığı belgeselde de konuşmalarım yayınlanmış ve Yalova’daki yaşanan süreci anlatmıştım. Alman HR Televizyonu Şiran Franco’nun öyküsün,  depremin ardından belgesel olarak yayınlamıştı.

Şiran Franco’nun Öyküsü…

17 Ağustos depreminde ülkemize ilk gelen yabancı yabancı kurtarma ekibi israil olmuştu. Çünkü ,Veli Göçer, İsrail de bir büro açmış ve bir çok israilliye Çınarcık ilçesinde  konut satmıştı. İsrailli Franco ailesi depremede bu yazlık konutlarında yakalanmış ve Franco ailesinden  5 kişi hayatını kaybetmiş sadece 9 yaşındaki Şiran Franco 6 gün sonra enkazdan sağ olarak çıkmıştı.

Kurtarılma Hikayesi İse Oldukça İlginç.

Deprem anında elinde cep telefonu olan 9 yaşındaki Şiran Franco israildeki bir arkadaşını telefonla arar ve kısa bir konuşmadan sonra “ Evimiz yıkıldı, ölüyoruz” der.  Telefondaki arkadaşına nerde olduğunu anlatamadan telefon kesilir. İsrail’deki arkadaşının ailesi 03.05 te yerel bir yöneticiyi arar ve durumu anlatır. Yerel yönetici de İsrail hükümetini arar. İsrail Hükümeti de derhal Türkiye’yi bilgilendirir. İsrail Ulusal Kurtarma birlikleri koordinatörü Albay İsak Aşkenazi,  derhal arama kurtarma ekiplerinin hazırlanmasını ve Türkiye’ye gideceklerini, gidecekleri bölgenin koordinatlarının yolda kendilerine iletileceği bildirir.

Sabahın Erken Saatinde Gelen Ekipler...

Saat 04.15 te kurtarma ekibi hazırlanır. İsrail hükümeti derhal Türkiye’deki Büyükelçiliğini arayarak Franco ailesinin nerde olabileceğini sorar. Ve kısa bir süre sonra kayıtlarda Franco ailesinin Veli Göçer ait Çamlık mevkinde yazlık satın aldığını öğrenir ve bölgenin krokisini ilgililere aktarır.  İsrail yetkilileri bölge ile ilgili bilgileri yola çıkan arama kurtarma çalışmalarına aktarırlar. Gün ağardığında ise doğruca Çınarcıka gelen israili kurtarma ekipleri enkaz haline gelmiş konutları eliyle koymuş gibi bulur. Kurtarma çalışmaları derhal başlar. Kurtarma çalışmaları başladıktan saatler sonra Türkiye, Marmara’da büyük bir deprem olduğunu öğrenir.

Deprem Sabahı İlk Olarak 6 Türk Enkazdan Kurtarılır..

O sabah, bölgede kurtarma çalışmalarına başlayan İsrailliler, sabahın erken saatlerinde 6 Türk’ü sağ olarak kurtarırlar. Daha sonra ise Franco ailesinin 4 ferdinin cesedini çıkartırlar. Kurtarma çalışmaları günlerce devam eder. Ses dinlenme cihazlarıyla enkazda sağ insanların olduğunu kavrayan İsrailliler, depremin 3.4.5.6. günlerde dahi onlarca kişiye yardım eli uzatırlar ve enkazdan onlarca insanlarımızı sağ olarak çıkartmayı başarırlar.  Depremin 6. Günü, Albay İsak Aşkenazi enkaz altında arama çalışmalarına devam ederken, yıkıntıların içinden sağ kalmayı başarmış bir muhabet kuşu, birden bulduğu boşluktan uçar.

Enkazdan Çıkan Muhabbet Kuşu Umut Olur..

Kurtarma ekibi “ Kuş bugüne kadar bu sıcakta sağ kalabiliyorsa insanda sağ kalabilir” diyerek 12 saatlik çalışma sonucunda, 14 yaşındaki Elif Gündüz’ü kurtarır.  Umutlarını yitirmeyen ekip, depremin 6 günü küçük Şiran Franco’yu sağ olarak çıkartmayı başarırlar.  Enkazın başında ise o dönemler Yalova’da  bulunan ve daha sonraki yıllarda 2004 Yılında Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı olan Dr.Asım Güzelbey İlk müdahaleyi yapar. Yaralı olan Şiran Franco’yu Helikopterle günü birlik olarak İsrail’e götürür ve burada doktorlara teslim edip geri döner. Yalova’yı terk etmeyen İsrailliler, nihayet medyaya Yalova’lı mucize İsmail olarak yansıyan küçük İsmail’i de 7. gün enkazdan çıkartır. 

Kurtarıcı ve Kurtulanlar Arasında Bağ Hiç Kopmuyor…

Onlarca insanı enkazdan kurtaran ekibin başındaki Albay İsak Aşkenazi, annesinin dışında tüm ailesini kaybeden Şiran Franco’nun koruması altına girerken, Çınarcık’ta kurtardığı diğer çocuklarla da uzun yıllar bağını kopartmaz. Hatta bu çocukları bir araya da getirir.  Uzun bir süre kurtardığı Türk çocuklarıyla da irtibatını kesmez. Ancak, tüm ailesini kaybeden Şiran Franco’yu  hiç yalnız bırakmaz. Şiran’la ogünden sonra da dostlukları bir baba-kız sevgisine dönüşür. Hatta, Şiran’ı okutur ve evlendirir… 

Belgeselde Yalova ve Deprem de Anlatılıyor....            

Belgeselde öne çıkan konu ise Şiran Franco’nun kurtarılma öyküsü ve hayata tutunması anlatılırken, kurtulan ve kurtacı arasındaki duygusal bağ anlatılırken, 17 Ağustos 1999 depreminde Yalova halkının hayata tutunmak için verdiği yaşam mücadelesi, sosyal hayatın devam etmesi amacıyla Yalova’da  Candan Erçetin’in“Elbette Yalova” adını verdiği konserden görüntüler ve hayatın devam ettiğine ilişkin görüntülerin yanısıra depremin hemen ardından Yalova’dan çekilmiş görüntüler de yer alıyor.

Belgeselde Yaşanan Yolsuzluklar Geniş Yer Tutuyor....

Belgeselde ayrıca;  Veli Göçer'in yakalanması ve sorgulanması ve Çınarcık halkının Veli Göçer’i protesto edişinin görüntüleri yer alırken, Belgeselde ayrıca deprem arama kurtarma çalışmalarından görüntülerin yanısıra Yalova’nın değişik bölgelerinde ve Çınarcık’ta depremin ardından çekilen görüntüler yer alıyor.  Belgeselde ayrıca  Çınarcık belediyesinde  deprem öncesinde yaşanan imar yolsuzlukları ve Veli Göçer’in ilişkileri  Çınarcık Kocadere eski muhtarı Ömer Dursun tarafından belgelerle açıklanıyor.

İşte O Belgesel ve Ayrıntılar..